U toku je sanacija crkve Svete Trojice u selu Gornji Adrovac kod Aleksinca, podignute na mestu pogibije pukovnika Nikolaja Nikolajeviča Rajevskog. Ovaj ruski dobrovoljac bio je inspiracija Tolstoju za lik grofa Vronskog u romanu „Ana Karenjina“. Taj hram, u narodu poznatiji kao Ruska crkva, ima status spomenika kulture. Radove finansira država u saradnji sa Eparhijom niškom.
BONUS VIDEO: RUSKA CRKVA „VRONSKI“ – FILM JE DOBIO PRVU NAGRADJU NA MEDJUNARODNOM FESTIVALU
Nekadašnje bojno poprište nadomak Gornjeg Adrovca, gde su uz srpske ratnike vojevali i ruski dobrovoljci, sada je mirno i pitomo okruženje u kome je već više od 120 godina crkva Svete Trojice. Zub vremena ostavio je na tom hramu tragove.
“Crkva je najviše pretrpela oštećenje oluka i krovnog pokrivača, što je ubrzalo dodatno starenje objekta, a samim tim je došlo i do propadanja fasadne obloge. Imamo radove oko sanacije potkupolne kostrukcije, oko zamene krovnog pokrivača, zamene fasadne obloge, i na kraju manje konzervatorsko-restauratorske radove”, kaže Nadežda Rakocija iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš.
Ruska crkva podignuta je u spomen na pukovnika Nikolaja Rajevskog koji je kao dobrovoljac poginuo u Prvom srpsko-turskom ratu.
Telo Nikolaja Rajevskog predato je uz najviše vojne počasti njegovoj majci i on je sahranjen u Rusiji, a srce mu je, po sopstvenoj želji, ostalo u Srbiji, u porti manastira Sveti Roman. Nikolaj Rajevski bio je inspiracija Tolstoju za lik grofa Vronskog u romanu „Ana Karenjina“.
Osim što je podigla crkvu, majka Rajevskog Ana iz njegovog rodnog mesta poslala je i lipe koje i danas u porti prave hladovinu.
“Takođe, poklon stanovnicima Gornjeg Adrovca bila je nekadašnja škola, kao i ova crkva, što je trebalo da simbolizuje mladost i večni život. Inače, crkva je atraktivna posetiocima i zbog priče koja se vezuje za roman „Ana Karenjina“, a „Ana Karenjina“ je knjiga koja je druga najčitanija na svetu posle Biblije”, navodi Aleksandra Milovanović iz Opštine Aleksinac.
Ovaj hram atraktivan je za posetioce i zbog bogatog freskoslikarstva. Izdvajaju se velike kompozicije pokrštavanja Rusije i krunisanja cara Dušana.
“Hram Svete Trojice u Gornjem Adrovcu predstavlja arhitektonski biser Srbije s početka 20. veka, izgrađen u vizantijsko-srpsko-ruskom stilu. Ono što se sačuvalo je svakako portret pukovnika Nikolaja Rajevskog koji se nalazi na zapadnoj strani hrama. To je ktitorska kompozicija gde je on izobražen u ruskoj doborovoljačkoj uniformi”, navodi protođakon Dalibor Midić.
Najveći izazov od početka sanacije bio je pronalaženje odgovarajućih fasadnih pločica, kako bi se zadržao prvobitni izgled crkve. Poručene su iz Španije i završetak radova očekuje se sledeće godine, kada će turiste koji žele da nauče nešto novo iz srpske istorije crkva dočekati u novom ruhu.
Izvor : RTS , novinar Jelena Pivaljić
